Sâmî Efendi Hazretleri (ks) evlenecek çiftlere üç tavsiyede bulunur: Soyunda kıtal, haksız yere adam öldürme olmasın. Geçmişinde zinâ şenîası, kötü fiili de olmasın. Âdetleri birbirine uygun düşsün. Üstâzımız da, mütâlaası netîcesi şu öğütleri verirlerdi: Mal cihetiyle, kocasına karşı övünmemek için alt seviyede olsun. Haseb-neseb yönünden kocasından üstün olmasın. Belki hamiyyet damarı kabarabilir. Boy bakımından da kocasından yüksek olmasın. Yaş itibâriyle de, kocasından küçük olsun. Ama uçurum olmasın. Peygamberimiz (sav): “Bir kadın, şu dört şey için nikâhlanır; ya malı için, ya soyluluğu için veya güzelliği için yâhud da dindarlığı için alınır. Siz dindar olanını alın, eliniz dert görmez.” (Müslim, Nikâh) Karşılıklı sevgi ve saygı esaslarına dayalı bir evlilik saygıdeğerdir, ciddî ve samîmîdir. Vâlide sultan, Rabia anamız der: İki iyi bozuşmaz. Biri iyi biri kötü olsa yine bozuşmaz. Çünkü iyi olan akleder fehmeder geçim yoluna bakar. İkisi de kötü olursa araba şarampole yuvarlanır...

Gözün biri kaybolsa diğeri, kulağın biri hasta olsa bir diğeri yardımcı olur. Elde ayakta vs. organlarda hep böyle. Vücutta bile yardımlaşma var. Tohumu toprak, yağmuru yer bağrına basar. Güneş ışık ve ısısıyla kucaklar kâinâtı. Varlıklar âleminde bir sevgi ve muhabbet var. Enfüste tesânüd olduğu gibi, âfakta da var. Atın yavrusunu, tavuğun civcivini koruması, yüz rahmetten biri değil mi? Maddî yardımlaşmanın yanında rûhî muavenet, akıl ve izana sığmaz. Kardeşin birbirine şefâatinden tutun, yardımına koşulan hayvânâtın imdâda yetişmesine kadar. Rabbimize tâatte bir haseneye on, yedi yüz, kat be kat ve sonsuz verilen mükâfat. Mevlâ-yı Müteâl’e dönüş nisbetinde, bir karışa bir zira, bir zira yönelişe bir kulaç, yürüyerek atılan adıma koşarak gelen rahmet. Sünnet-i Muhammediyye’sine riâyetle ümmetini kendisine komşu eder Cenâb-ı Ahmed (sav). Râbıta ve murâkabeyle açılan kalbe inen ikram, feyz, vâridât, tecellî, nur ve ilhâmât Kitâb-ı Kerîm’de haber verilir: “Nefse ve onu düzgün bir biçimd...

“Ömrüne bereket” diye duâ ederler. Belki o anda bunun anlamını bilmeyiz ama kelâm çok manidar. Kişi uzun ömürlü olur, fakat hayırsızdır. Kısa bir hayat sürer, ama bereketlidir. Said İbn Zeyd radıyallâhu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın şöyle söylediğini işittim: “Ebubekir cennetliktir, Ömer cennetliktir, Osman cennetliktir, Ali cennetliktir, Talha cennetliktir, Zübeyr cennetliktir, Sa’d İbn Malik cennetliktir, Abdurrahman İbnu Avf cennetliktir, Ebu Ubeyde İbnu’l-Cerrah cennetliktir.” (Râvi der ki: Zeyd) Onuncuda sükût etti. Dinleyenler: “Onuncu kim?” diye sordular. (Bu talep üzerine): “Said İbn Zeyd!” dedi. Yâni bu, kendisi idi. Zeyd sonra ilâve etti: “Allâh’a yemîn ederim, Onlardan birinin Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte yüzü tozlanacak kadar bulunuvermesi, sizden birinin ömrü boyu çalışmasından daha hayırlıdır, hattâ ömrü Hz. Nûh aleyhisselâm’ın ömrü kadar uzun olsa bile.”1 Ömürde bereket, Aleyhissalât ü Vesselâm Efendimiz’in mübârek dillerinde, “İn...

Ana tema, beşer olmak. Hepimiz Âdem’den (as), Âdem (as) da topraktandır. Ortak özelliğimiz, “Ey insanlar! Doğrusu biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık. Ve birbirinizle tanışmanız için sizi milletlere ve kabîlelere ayırdık. Muhakkak ki Allah yanında en değerli ve en üstününüz O’ndan en çok korkanınızdır. Şüphesiz Allah bilendir, herşeyden haberdâr olandır.” (Hucurât, 13.) Aynı baba ve anadan geldiğimiz gibi, aynı toprakta yaşıyor ve aynı havayı teneffüs ediyoruz. Sayılan bu özellikler elbette bir hukuk içerir. Kur’ân-ı Kerîm’de Allâhu Teâlâ “…Anaya, babaya, akrabâya, yetimlere, yoksullara,yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya ve mâliki bulunduğunuz kimselere ihsân ile muâmele edin, iyi davranın…”(en-Nisâ, 36.) buyurmaktadır. Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur:“Çorba pişirdiğin zaman suyunu çok koy. Sonrada komşularını gözden geçir ve gerekli gördüklerine güzel bir şekilde ikrâmet!”(Müslim,Birr, 143) “Komşusu açken tok yatan kimse bizden değildir.”(Hâkim, II, 15;...

“Emânet, ehlinin dışına verildiği zaman kıyâmeti bekle.” buyurur Aleyhissalât ü Vesselâm Efendimiz. Kâbe’nin anahtarını bile, Mekke’nin fethinde işin ehlidir diye bir müşrike verdi. Mûcize-i Nebî (sav) sâyesinde Osman b. Talha b. Abdüddar daha sonra Müslüman oldu. Bu hâdise Nisâ Sûresi’nin elli sekizinci âyetinin inmesine sebep oldu. “Allah size, emânetleri ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adâletle hükmetmenizi emrediyor. Allah Teâlâ, bununla size ne güzel öğüt veriyor. Şüphesiz ki Allah her şeyi hakkıyla işiten, hakkıyla görendir.” Es’ad-ı Erbilî Hazretleri, Sâmî Ramazanoğlu Hazretleri’ne icâzet verirken “Allah Teâlâ emânetleri ehline vermeyi emreder.” âyetini okur. Sâmî Efendi’nin şahsında bir mürîdin takınacağı evsâfı da şu şekilde sıralar: 1- Gençliğini nezih dînimizin dâiresi içinde geçirmiştir. 2- Bütün gayretini tarîkat-ı âliyye yolunda harcamıştır. 3- Ciddiyetiyle kendisini herkese kabûl ettirmiştir. 4- Emir âleminde beş letâifiyle mâsivâdan arınmıştır....

Ahlâka dâir eserlerde velâyet mertebesindeki kimselerin özellikleri sayılır. Üç husûsu şahsında bulundurur velî der 'Miftâhül kulûb' adlı eserde: 1. Kim görse saygı duyar. 2. Huzûrunda gam ve kederi kalmaz. 3. İbâdet ve tâate şevki artar. 1960 ihtilâlinde Üstâzımız H. Hasan Efendi'yi şikâyet ederler karakola. Onu gören komutan saygıyla ayağı kalkar. İntikam hırsıyla dolan komutan üstâzımızın boyunu bosunu sorar. Normal bir ölçüde olduğunu söylediklerinde, 'başı semâvâta uzanmıştı' der. Aleyhinde söz eden bir grup, arabada kendisini gördüklerinde ayağa kalkarlar. İçlerinden biri arabaya yaklaşır, 'Efendim! Daha yeni hakkınızda ileri geri konuşuyorduk, ama yine de size canımız fedâ olsun' der. Evlâdı olmamıza rağmen, görünce bir heybete kapılırdık. Almanya'da bir müddet kalan sevgili bir kardeşimiz, 'ismimi sorduğunda, heyecandan hatırlayamayacaktım neredeyse' demişti. Şam-ı Şerif'de tanıştığı bir âlim görünce kendisini, 'Yâ Üstâz, seksen gün kadar olsun misâfirim ol' der. 'Bu gülistan b...

Kur’ân-ı Kerîm’de Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:“Asra yemîn olsun ki hiç şüphesiz insan hüsran (zarar)dadır. Ancak inanıp sâlih amel işleyenler, birbirlerine hakkı ve sabırlı olmayı tavsiye edenler bunun dışındadır.” (Asr, 1-3.) Asr, bir zaman birimidir. Uzun veya kısa. Kısa olan Belkıs’ın tahtının getirilme hâdisesidir. Cinlerden bir ifrit, “Sen yerinden kalkmadan ben onu sana getiririm ve şüphesiz ben, buna güç yetirecek güvenilir biriyim.” dedi.Kitaptan bilgisi olan biri, “Ben onu, gözünü kapayıp açmadan önce sana getiririm.” dedi. Süleyman, tahtı yanında yerleşmiş hâlde görünce şöyle dedi: “Bu, şükür mü yoksa nankörlük mü edeceğim diye beni denemek için, Rabbimin bana bir lütfudur. Kim şükrederse ancak kendisi için şükretmiş olur. Kim de nankörlük ederse (bilsin ki) Rabbim her bakımdan sınırsız zengindir, cömerttir.” (Neml, 39-40.) Lemh, göz açıp yumma kadar bir zaman. “Buyruğumuz yalnız bir tektir, göz açıp yumma gibidir.” (Kamer, 50.) “Kün” ol emri, “Bir şeyi dilediğinde O’nun buyr...

İbâdette niyet şarttır. Ulemâmız âdî işlerde bile niyet vardır derler. Emri bil ma’ruf nehyi anil münker, Allah Teâlâ için sevgi ve buğuzda, cihadda niyet olduğu gibi, normal işlerde bile niyet mevcuttur. Meselâ eve girer çıkarken, arabaya binip sürerken, telefon açıp konuşurken, işyerinin kapısını açarken de niyet edilebilir. Yapılan her bir işde rızâyı İlâhi kasdedilir. Dünyâya geliş amacımız düşünülse, Dîn-i Mübîn-i İslâm’ın hâkimiyeti göz önünde tutulsa, başarılmayacak hiçbir iş yoktur. Ev hayâtından tutun devlet idâresine kadar her şey düzelir. Süleyman Paşa askerlerine “sizin geliş amacınız nedir?” dediğinde, askerler hep bir ağızdan, “i’lâ-i kelimetullah” der ve şafak sökmeden kale fethedilir. İstanbul’un fethinden tutun, Afrin’e giden askerin “düğün-şenliğe gidiyoruz' haykırışına kadar niyet mühimdir. Cihâdı Mevlânâ’nın (ks) düğün gecesi kabûl ettiği gibi vatan savunmasını da İlâhî şenlik olarak kabûl eden asker yenilmez. Âkif (rh.a)’in: “Ey bu topraklar için toprağa düşmüş ask...

Edeb, insanda meknuz, saklı güç ve kuvvetin ortaya çıkmasıdır. Sırr-ı hilâfet, tâlim-i esmâ gibi nice nimetler insanda mevcuddur. Cenâb-ı Hakk’ın, “Beni ne yer aldı ne de semâ. Ancak mümin-i kâmilin kalbi aldı.” Hadîs-i Kudsî’si yeter bu mânâda. Emânet, Peygamberlerin sıfatıdır. Mü’min olmanın şartı da emîn, inanılacak kimse olmasıdır. Emânete ihânet münâfıkların sıfatıdır. Vedâ hutbesinde Efendimiz (sav) “kadınları size emânet ediyorum” buyurmuştur. Son nefesinde Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur: “Size iki emânet bırakıyorum. Bunlara sarıldıkça sapıtmazsınız. Biri Kitâb-ı Kerîm, diğeri Sünnet-i Resûl’dür (sav).” Kıyâmetin alâmeti, emânetin zâyi olmasıdır. “Cenâb-ı Hakk emâneti ehline vermenizi emreder.” (Nisâ, 58) buyuruluyor. Bâtında emânet, Tevhid’dir. “Ancak Sana kulluk yaparız. Ancak Senden yardım bekleriz. Maksad ve gâyemiz Sensin. Hüküm ancak Allah Teâlâ’ya mahsustur” deyip gereğini yapmaktır emâneti gözetmek. Velâyet-i kübrâdır. Vâris-i Enbiyâ olmaktır. Allah Teâlâ’ya yakınlığ...

“Rabblerine olan derin saygılarından dolayı sorumlu davrananlar; Rabblerinin âyetlerine inananlar; Rabblerine ortak tanımayanlar, verdiklerini, Rabblerine dönecekleri inancından dolayı kalpleri ürpererek verenler; işte bunlar iyiliklere koşup, bu uğurda yarışırlar.' Mu’minûn sûresi 57 ilâ 61. âyet-i celîle’nin îzâhında Âişe-i Sıddîka Vâlidemiz (r.anha) “İsyan içinde olanlar mı Allah’ın azâbından korkarlar?” deyince Efendimiz (sav): “Hayır, ibâdetlerinin kabûl olup olunmamasından korkanlar” buyurdu. Çünkü kişi namaza durur, yanında iki melek hazır olur. Yerine göre ameli yüzüne çarpılır. Mâûn sûresinde “Vay o namaz kılanların hâline ki onlar kıldıkları namazdan gâfildirler.” Biz günâhımızdan dolayı tevbe ederiz. Ama o kutlu erler ibâdetteki gafletlerinden tevbe ederler. İbâdetin kabûlünün şartlarını nasıl tesbît ederiz? Kalpteki ateş, gözdeki yaş, kalpte zuhûr eden haşyetin vücuttaki görüntüsüyle. Bir mescide dâvet olunduğunda saçı sakalıyla meşgûl olan birini gördüğünde Efendimiz (sav)...

Kur’ân-ı Kerîm’i hatmeden birine Efendimiz (sav) “hani gözyaşı?” buyurur. Ashâbına okuttuğu aşr-ı şerifde “Her ümmetten bir şâhit getirdiğimiz ve seni de onların üzerine bir şâhit yaptığımız zaman, bakalım onların hâli nice olacak!.” (Nisâ, 41.) âyetinde gözlerinden inci tâneleri gibi yaşlar akmıştır. Mânâsını bilmediği halde ağlayanlar, Kur’ân’ın İlâhî hitab oluşundandır. “Ağlayarak yüz üstü yere kapanırlar.” (El-isrâ, 109.) “Allâh’ın âyetleri okunduğunda ağlayarak secdeye kapanırlar.” (Meryem, 58.) Abdurrahman İbnu’s-Sâib anlatıyor: “Sa’d İbnu Ebi Vakkas yanımıza geldi. Gözü kapanmış idi. Kendisine selâm verdim, “Sen kimsin?” dedi. Kendimi tanıttım. Bunun üzerine dedi ki: “Kardeşim oğluna merhaba! Duydum ki senin Kur’ân okumaya güzel sesin varmış. Ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ı dinledim. Demişti ki: “Şu Kur’ân hüzünlü olarak nâzil oldu, öyleyse onu okuyunca ağlayın. Eğer ağlayamazsanız ağlamaya çalışın ve onu güzel okuyun. Onu güzel okumaya gayret etmeyen bizden değildir.” A...

Efendimiz (sav) “Mü’minin işine taaccüb ederim. Başına bir musibet gelse sabreder, bu onun için mükâfat olur. Nimete kavuşunca şükreder, bu da onun için mükâfât olur. Her iki halde de kârlıdır. ” buyurur. Az bir sıkıntıdan dolayı intihar vakaları, dînin esaslarını bilenlerde olmaz. Bunun için yakıp yıkma, intihar gibi hâdiseler daha çok inkârcılarda olur. Mü’minin üç alâmeti vardır: 1. İllet, hastalık. 2. Kıllet, rızkında, maişetinde, geçiminde darlık. 3. Zillet, halk nazarında itibâr edilmemesi. “Allah Teâlâ var, gam yok” der inananlar. Öyle bir zevke ermişler ki ârifler, “derd ü belâ saltanatın, iki cihâna vermezem” demişlerdir. Ne zaman nimete mazhar olsalar, Ashâb-ı Güzin’in dediği gibi, “âhirette verilecek mükâfât, dünyâda mı veriliyor?” derler. Râbiatül Adeviye (r.aleyha), akşam iftarında kapıya gelen fakirler sebebiyle, üç gün üst üste oruç tutar. Açlığın tesiriyle su testisi de devrilir. Lambayı da elleri titrediği için yakamaz. Gönlündeki mahzuniyetle Rabbimize şöyle ilticâ ed...

Kur’ân-ı Kerîm okurken Zâriyat Sûresi’nin ellinci âyet-i celîlesi çok duygulandırdı. Biz ne yapıyoruz, Rabbimiz ne buyuruyor? “O halde Allah Teâlâ’ya koşun.” 1 - Küfürden îmâna, 1 - Küfürden îmâna, 2- Günahdan, tevbe ile tâate, 3- Zikrullâha devamla, gafletten uyanıklığa, 4- Cehâletten ilme, 5- Nefsânî arzulardan takvâya, 6- Şüpheden yakîne, kat’î ve kesin inanca, 7- Şeytânın hilesinden Rabb Teâlâ’ya koşun. İbrahim Edhem’e (ks) sorarlar: - Neden duâmız kabûl olmuyor? - Ey Basra halkı, hâlinizi inceledim. Kalbinizin günahlarla ölmüş olduğunu anladım. Ölmüş kalplerin duâsı kabûl olmaz,'der. Halk sorar: - Ne türlü günahlarla kalbimiz ölmüş? Büyük Velî 10 tane günah sayar. Bunları da şöyle sıralar: 1- Allah’ı tanıdığınızı söylüyorsunuz, ama emirlerini tanımıyorsunuz. 2- Kur’ân-ı Kerîm’i okuyorsunuz, ama muhtevâsıyla amel etmiyorsunuz. 3- Hz. Peygamberi sevdiğinizi söylüyorsunuz, ama sünnetini sevdiğinizi göstermiyorsunuz. 4- Şeytânın düşmanınız olduğunu söylüyorsunuz, ama onunla dostluktan...

Kalkınmaya esas Bakara Sûresi’nin 261. âyetidir: “Mallarını Allah yolunda harcayanların hâli yedi başak bitiren, her başakda yüz ‘tâne’ bulunan bir tek tohumun hâli gibidir. Allah kime dilerse ona katkat verir. Allah, ihsânı bol olan, hakkıyla bilendir.” Suyu damıtmakla, havayı kirden arıtmakla, ısı ve ışıktan, enerji kaynaklarından yararlanmakla, toprağı işlemekle her türlü faydalı kalkınma sağlanır. İbâdette bire on, yediyüz, kat be kat sonsuz verilmesi, madde âleminde de aynen geçerlidir. Üretimin kalitesine göre mal kıymet kazanır. Ürün ilgi çekmeli. Kullanım ömrü sahte olmamalı. İtibar görmeli. Hep bunların temeli insandır. İnancı sahih, ibâdeti dâim ve ahlâkı mazbut olmalıdır. Karakter zayıflığı hîleye, aldatmaya, yalan ve hırsızlığa götürebilir. Yüce dînimiz İslâm, “İşini düzgün ve sağlam yapanı Allah Teâlâ sever.” hadîs-i şerifiyle kalkınmanın çatısını, başarının sırrını verir. Her alanda üstün olmakla birlikte, harb sanâyiinde de üstün olmalıyız. Cenâb-ı Hakk, Enfâl Sûresi’nin...

Düşündüğümüzde, hepimizin garîb olduğunu anlarız. Çünkü biz ruhlar âleminden geldik, ana rahmine düştük. Asıl gurbeti, bu dünyâya gelmekle yaşadık. Efendimiz (sav) de, “bu dünyâda garîb ve yolcu gibi olun” buyuruyor. Gurbeti, vatancüdâ olan, ülkesinden ayrılanlar için kullanırlar. Mânâ ikliminde dolaşanlar için hiç de böyle değildir. Yûnus Emre ve emsâlinin, Cennette bile garîb olduğunu görürüz. Yiyecek içecekler, giyim kuşamlar, evler barklar, denizde yatlar, her türlü imkânlar onlara huzur vermez. Yahya bin Muaz (ks) münâcâtında şöyle dilleşir Mevlâ ile gönülden: Geceler, Zât-ı Ecell ü A’lâ'nla münâcâtla tatlılaşır. Gündüz ibâdetle, dünyâ zikrinle, âhiret affınla, Cennet de Cemâl-i İlâhî’nle zevklenir. Aslî vatanına, ana ve babasına kavuşanlar kurtulur gurbetten. Behlül Veli’nin şu menkîbesi çok mânidardır: Pâdişâh Harun Reşid, “Behlül, evimize kasaptan et götür” der. O da kabre götürür. Sebebi sorulunca, “asıl evimiz kabir değil mi?” der. İblis her an peşimizde aldatmak için. Mel’un...

Gençliği yaş olarak mı ele alacağız, yoksa duygu ve düşünce mi olarak değerlendireceğiz? Seksen yaşını mütecâviz olmasına rağmen İstanbul'un fethine koşan Ebû Eyyûbel-Ensarî(ra) cihâdıyla gençtir. Sevbân (ra) bir sefere katılmamıştı. Üzüntüsünden sararmış solmuş, bir deri bir kemik kalmıştı. Şehâdet arzusuyla yanan yaşlı pirler de gençtir. Uhud savaşı için üç oğlu gibi Amr İbnu Cemuh da cihâd için hazırlandı. Oğulları engel olmak isteyince yaşı ve aksaklığı sebebiyle, Amr (ra) Resûlullah (sav)’in huzuruna çıktı ve: “Ey Allâh’ın Resûlü, oğullarım topal olduğumu bahane ederek beni bu hayırlı işten alı koymak istiyorlar. Vallâhi ben topallığımla cennete girmek istiyorum” dedi. Resûlullah (sav) oğullarına: “Engel olmayın. Herhalde Allah (cc) ona şehitlik verecek” buyurdu. Canını ve malını Allah yolunda fedâ eden yaşlı gençlere bakalım. Hârise b. Numan’ın ömrünün sonuna doğru gözleri kör oldu. Cemaatle namaza katılabilmek için evinin kapısı ile mescid arasına bir ip bağlamıştı. Ezan sesi du...