İnsanı yaratıp yeryüzünde halîfe1 kılan Allah Teâlâ, yaratılış gâyesine uygun bir ömür sürmesi için onu sorumlu tutmuştur. Ömrün müddeti kişiden kişiye kaderleri nisbetinde değişiklik arz edebilir. Ancak, insanın buluğ çağından son nefesine kadar geçirdiği süre ne kadar olursa olsun, Allâh’ın her türlü emir ve yasağına muhâtab olma süreci devâm eder. Ömrün uzunluk ya da kısalığından ziyâde, nasıl geçirildiği önemlidir. Çünkü hayâtın netîcesinde ebedî âlemin nasıl olacağı, ömrün nasıl geçirilmiş olmasıyla yakından ilgilidir. Bu bağlamda isyanla geçirilen uzun ömürdense ibâdet ve tâatte geçirilen kısa bir ömür aslında daha bereketli geçirilmiş demektir. Yapılan sâlih amellerin Allah Teâlâ tarafından bire on, bire yüz veya bire yedi yüz olarak mükâfatlandırıldığı2 göz önünde bulundurulacak olursa, kulluk şuuruyla geçirilmiş kısa bir ömrün, gafletle geçirilen uzun ömürden daha bereketli olduğu anlaşılacaktır. Yetmiş iki yıllık ömrünün her ânını îman, ibâdet ve ihsan bereketiyle geçirmeye ç...

“Öyleyse yalnız beni zikredin ki ben de sizi zikredeyim. Bana şükredin, sakın nankörlük etmeyin.” 1 Sözlükte “bir şeyi anmak, hatırlamak” anlamındaki zikir kelimesi dînî literatürde “Allâh’ı anmak ve unutmamak sûretiyle gafletten ve nisyandan kurtuluş” anlamında kullanılır. Zikir dil veya kalp ya da her ikisiyle berâber yapılır; bu ise ya unutulan bir şeyi hatırlama ya da hatırda olanı muhafaza etme şeklinde olur.2 Zikir için herhangi bir vakit belirlenmemiş olup her zaman yapılabilir. En önemli ibâdet olan namaz bile kerahet vakitlerinde yerine getirilemezken, zikirde böyle bir vakit sınırlaması söz konusu değildir.3 Zikirle iştigâl etmek her müslüman için gerekli dînî bir vazîfedir. “Onlar ayaktayken, otururken ve yanları üzerine yatarken Allâh’ı anarlar. Göklerin ve yerin yaratılışı üzerinde düşünürler. ‘Rabbimiz! Bunu boş yere yaratmadın, seni eksikliklerden uzak tutarız. Bizi ateş azâbından koru’ derler.”4 Zikri; dilin zikri, kalbin zikri ve tüm organların zikri olmak üzere üç çeş...